terça-feira, março 11, 2008

UNMIT – MEDIA MONITORING - Tuesday, 11 March 2008

"UNMIT assumes no responsibility for the accuracy of the articles or for the accuracy of their translations. The selection of the articles and their content do not indicate support or endorsement by UNMIT express or implied whatsoever. UNMIT shall not be responsible for any conseque6nce resulting from the publication of, or from the reliance on, such articles and translations."

National Media Reports

TVTL News Coverage

PM: Surrender only option for Salsinha : In relation to Salsinha’s statement that he would only surrender to PR Ramos-Horta, the Prime Minister has reiterated the Government’s ultimatum that Salsinha must surrender to the Government. PM Xanana said that the F-FDTL/PNTL Joint Operation is continuing because of Salsinha’s refusal to surrender. “If he wrote that he will not submit himself, the operation will continue. The problem is that he needs to act on the demands of the Government, not wait for the President,” said PM Xanana on his arrival from Darwin, Australia on Monday (10/3) in Comoro Airport, Dili.

RTL News Coverage

No option for Salsinha if Govt ultimatum ignored: The General-Prosecutor of the Republic Longuinhos Monteiro said that he will no longer act as a facilitator for Salsinha and his thirty one members as the deadline for them to surrender ends this afternoon. Mr. Monteiro said that as agreed by Salsinha himself, he was supposed to surrender on Monday (10/03), but his letter stated that he would only surrender once PR Jose Ramos-Horta returns to Timor-Leste. Mr. Monteiro also said that he has made every effort to encourage Salsinha and his group to surrender in a peaceful manner, but the final responsibility falls on Salsinha.

The F-FDTL/PNTL Joint Operation reaches Salsinha’s stronghold in Ermera: The Deputy Commander of the F-FDTL/PNTL Joint Operation, Filomeno Paixão, said that the Joint Operation is about to reach the place where Salsinha and his group are located. “We know all of his [Salsinha] movements. The Joint Operation is in Ermera now and occupies thirty strategic points,” said Lieutenant Colonel Paixão at a press conference held in the F-FDTL/PNTL Joint Operation HQ in Farol, Dili. Lieutenant Colonel Paixão also said that the F-FDTL/PNTL Joint Operation is aiming to pressure Salsinha and his group to surrender to them.

PM: Surrender only option for Salsinha: In relation to the Salsinha’s statement that he would only surrender to PR Ramos-Horta, the Prime Minister has reiterated the Government’s ultimatum that Salsinha must surrender to the Government. PM Xanana said that the F-FDTL/PNTL Joint Operation is continuing because of Salsinha’s refusal to surrender. “If he indeed wrote that he will not submit himself, the operation will continue. The problem is that he needs to act on the demands of the Government, not wait for the President,” said PM Xanana on his arrival from Darwin, Australia on Monday (10/3) in Comoro Airport, Dili.

SRSG welcomes IICI: The Special Representative of the Secretary-General (SRSG) for Timor-Leste, Atul Khare, has appealed to Salsinha and his group to submit themselves peacefully to the F-FDTL/PNTL Joint Operation.

“We believe that the situation in the country continues to remain calm. Someday Salsinha and his group will submit themselves. There is no other way,” said SRSG Khare on Monday (10/3) after his weekly meeting with Acting President of the Republic Fernando ‘Lasama’ de Araujo in Palacio das Cinzas Caicoli, Dili. Concerning the resolution of the National Parliament to establish an International Independent Commission of Inquiry for February 11, SRSG Khare said that he believed this to be a positive step.

Print Coverage

Joint Operation surrounds Salsinha and his group: The F-FDTL/PNTL Joint Operation is currently occupying thirty strategic points in Ermera and mobilizing 465 soldiers to surround the rebel group led by Salsinha.

“We know all of his [Salsinha] movements. The Joint Operation is in Ermera now and occupies thirty strategic points,” said the Deputy Commander of the Joint Operation, Lieutenant Colonel Filomeno Paixão at a press conference held in the Joint Operation HQ in Farol, Dili.

The Joint Operation performs daily patrols and collaborates with the International Stabilization Forces (ISF) on operational tactics. The Joint Operation is continuing to appeal to Salsinha and his group to avoid violence and to respect the negotiations he has had with the General Prosecutor. (STL)

Salsinha to surrender to PR Horta: The rebel leader, Gastao Salsinha stated that he will surrender himself only upon the return of PR Ramos Horta to Timor-Leste. Salsinha directly gave his statement to the General Prosecutor, Longuinhos Monteiro, through a letter sent to Mr. Monteiro on Sunday (9/3). “I don’t know why Salsinha doesn’t want to surrender and decided to cancel his planned submission,” said Mr. Monteiro on Monday (10/3) in Caicoli. Mr. Monteiro said that if Salsinha did not surrender, then he should face the consequences of his decision. “After Monday, the problem is not mine. This problem will belong to the military,” said Mr. Monteiro. (STL)

Carrascalao: Xanana leads without discrimination: The President of the Social Democratic Party (PSD) Mario Viegas Carrascalao said that the Alliance Majority in Parliament’s Government, under the leadership of PM Xanana Gusmao, has not discriminated against any other party and is open to members of all parties, including Fretilin. “The Xanana-led Government is one that has allowed open participation in all processes. They have not discriminated the way that Fretilin did…. It’s very different with Dr. Mari Alkatiri,” said Mr. Carrascalao on Monday (10/3) in the National Parliament, Dili. (STL)

Petitioners incredulous over Xanana’s statement: The 671 petitioners who are now gathered in Aitarak Laran, Dili, are at incredulous over the Prime Minister’s statement that the petitioners cannot re-enter the military.

Before the PM made this statement to the petitioners at Aitarak Laran, the Government had given the petitioners three options: first, to return to the military; second, to remain as civilians; and third, to be re-employed in other countries.

The Coordinator of the petitioners in Aitarak Laran, Captain Caesar Valente de Jesus, said: “In his statement, the PM may state what he likes, but the process of resolving the petitioner’s problems is continuing as it was based on the Government’s options to the petitioners,” said Captain de Jesus on Monday (10/3) in Aitarak Laran, Dili.

According to Captain de Jesus, the options offered by the Government would be considered by each petitioner to see which option was best for them.

Separately, a petitioner said that he accepts the options and is asking the Government to solve their problems as soon as possible. “Most of us accept the PM’s statement with sadness because we came here to discuss the three options. If we knew that there was no option to return to the military, many of us may not have come to Aitarak Laran,” said anonymous petitioner. (STL)

Horta: Salsinha has to surrender today: PR Jose Ramos-Horta is asking Gastao Salsinha to surrender himself to the state forces today (Tuesday) to face justice as there is no other option left. PR Ramos-Horta relayed this message during the visit of PM Xanana Gusmao in Darwin, Australia on Monday (10/3). “The President said that after the 10th (yesterday) and 11th (today), there would be no more options left [for Salsinha] and that the military operation would continue. The F-FDTL, PNTL and ISF are going to reach him … we want to show him that there is no way, and no dialogue, left for him,” said PM Xanana. (TP)

Suspects of May 25: TMR should explain: The International Prosecutor Felismino Cardoso said that the F-FDTL Commander Taur Matan Ruak needs to confirm to the state why the four F-FDTL members who were involved in the case of May 25 had not as yet been imprisoned. “We could not execute the arrest warrants issued by the Public Ministry. That’s why we trusted UNPol to arrest them, but until now, this has not happened yet. Commander TMR needs to provide an explanation as to why his members have not been imprisoned yet,” said Prosecutor Cardoso. Prosecutor Cardoso also said that the Dili District Court had last year issued an arrest warrant to UNPol to arrest the four F-FDTL members to be imprisoned. (TP)

UNPOL Commissioner Tor: UNPol welcomes Salsinha: The UN Police Commissioner in Timor-Leste, Rodolfo Tor, said that UNPol continues to welcome Salsinha and his members who have still not surrendered the F-FDTL/PNTL Joint Operation. “We also offer two officers to work with the Joint Operation in the HQ of the F-FDTL/PNTL Joint Operation in Farol, Dili.

Some are providing security to the petitioners in Aitarak Laran and also in the districts. About Salsinha, we continue to welcome them,” said Commissioner Tor. Commissioner Tor said that the security situation in Timor-Leste continues to be calm, even though some people were frightened by the F-FDTL/PNTL Joint Operation. (DN)

TMR: not surrender, face military forces: The F-FDTL/PNTL Joint Operation Commander, Brigadier General Taur Matan Ruak, said that the F-FDTL/PNTL Joint Operation does not want Salsinha’s death, but his surrender. Brigadier General TMR said that the Joint Operation is collaborating with the International Stabilization Forces to bring about Salsinha’s surrender and threatened military force if Salsinha and his group did not submit themselves voluntarily.

“We do not want him die. We will have a Joint Operation between PNTL, F-FDTL and ISF to use military forces if he does not submit himself,” said Brigadier General TMR. “Now we wait for Salsinha to cooperate,” said Commander TMR. (DN)

National News Sources:

Televizaun Timor-Leste (TVTL)
Radio Timor-Leste (RTL)
Timor Post (TP)
Suara Timor Lorosae (STL)
Diario Tempo (DT)
Diario Nacional (DN)
Semanário Nacional (SN)
Tempo Semanal (TS)


Tradução:

UNMIT – MONITORIZAÇÃO DOS MEDIA - Terça-feira, 11 Março 2008

"A UNMIT não assume qualquer responsabilidade pela correcção dos artigos ou pela correcção das traduções. A selecção dos artigos e dos seus conteúdos não indicam apoio ou endosso pela UNMIT seja de forma expressa ou implícita. A UNMIT não será responsável por qualquer consequência resultante da publicação, ou da confiança em tais artigos e traduções."

Relatos dos Media Nacionais

TVTL Cobertura de Notícias

PM: Rendição é a única opção para Salsinha : Em relação à declaração de Salsinha que apenas se entregará ao PR Ramos-Horta, o Primeiro-Ministro reiterou que o ultimato do Governo que Salsinha se deve render ao Governo. O PM Xanana disse que a Operação Conjunta da F-FDTL/PNTL continua por causa da recusa de Salsinha em entregar-se. “Se ele escreveu que não se entregará, a operação continuará. O problema é que ele precisa de actuar conforme foi exigido pelo Governo, e não de esperar pelo Presidente,” disse o PM Xanana na sua chegada de Darwin, Austrália na Segunda-feira (10/3) no Aeroporto Comoro , Dili.

RTL Cobertura de Notícias

Se o ultimato for ignorado, não há nenhuma opção para Salsinha: O Procurador-Geral da República Longuinhos Monteiro disse que nunca mais vai actuar como facilitador para Salsinha e os 31 membros do seu grupo dado que termina esta tarde a data limite. O Sr. Monteiro disse que conforme foi acordado pelo próprio Salsinha, era suposto ele render-se na Segunda-feira (10/03), mas na sua carta afirmava que apenas se entregava quando o PR José Ramos-Horta regressar a Timor-Leste. O Sr. Monteiro disse ainda ter feito todos os esforços para encorajar Salsinha e o seu grupo a entregarem-se de maneira pacífica, mas a responsabilidade final é de Salsinha.

A Operação Conjunta das F-FDTL/PNTL chega à praça-forte de Salsinha em Ermera: O Vice-Comandante da Operação Conjunta das F-FDTL/PNTL, Filomeno Paixão, disse que a Operação Conjunta está prestes a chegar ao local onde estão Salsinha e o seu grupo. “Conhecemos todos os seus movimentos [Salsinha]. A Operação Conjunta está agora em Ermera e ocupa trinta pontos estratégicos,” disse o Tenente Coronel Paixão numa conferência de imprensa realizada no Quartel da Operação Conjunta das F-FDTL/PNTL no Farol, Dili. O Tenente Coronel Paixão disse também que a Operação Conjunta das F-FDTL/PNTL visa pressionar Salsinha e o seu grupo para se entregarem a eles.

PM: Rendição é a única opção para Salsinha: Em relação à declaração de Salsinha que apenas se entregará ao PR Ramos-Horta, o Primeiro-Ministro reiterou que o ultimato do Governo que Salsinha se deve render ao Governo. O PM Xanana disse que a Operação Conjunta da F-FDTL/PNTL continua por causa da recusa de Salsinha em entregar-se. “Se ele escreveu de facto que não se entregará, a operação continuará. O problema é que ele precisa de actuar conforme foi exigido pelo Governo, e não de esperar pelo Presidente,” disse o PM Xanana na sua chegada de Darwin, Austrália na Segunda-feira (10/3) no Aeroporto Comoro , Dili.

SRSG dá as boas vindas à CIII: O Representante Especial do Secretário-Geral (SRSG) para Timor-Leste, Atul Khare, apelou a Salsinha e ao seu grupo para se entregarem pacificamente à Operação Conjunta das F-FDTL/PNTL .

“Acreditamos que a situação no país continua a manter-se calma. Um destes dia Salsinha e o seu grupo, entregar-se-ão. Não há outro caminho,” disse o SRSG Khare na Segunda-feira (10/3) depois do seu encontro semanal com Presidente Interino Fernando ‘Lasama’ de Araújo no Palácio das Cinzas Caicoli, Dili. Em relação à resolução do Parlamento Nacional de estabelecer uma Comissão Internacional Independente de Inquérito pelo 11 de Fevereiro, o SRSG Khare disse que acreditava que isso era um passo positivo.

Cobertura Impressa

Operação Conjunta cerca Salsinha e o seu grupo: A Operação Conjunta das F-FDTL/PNTL está correntemente a ocupar trinta pontos estratégicos em Ermera e a mobilizar 465 soldados que cercam o grupo liderado por Salsinha.

“Conhecemos todos os seus [Salsinha] movimentos. A Operação Conjunta está agora em Ermera e ocupa trinta pontos estratégicos,” disse o Vice-Comandante da Operação Conjunta, Tenente Coronel Filomeno Paixão numa conferência de imprensa realizada no Quartel da Operação Conjunta no Farol, Dili.

A Operação Conjunta faz patrulhas diárias e colabora com as Forças Internacionais de Estabilização (ISF) em tácticas operacionais. A Operação Conjunta continua a apelar a Salsinha e ao seu grupo para evitarem a violência e respeitarem as negociações que teve com o Procurador-Geral. (STL)

Salsinha rende-se ao PR Horta: O líder amotinado, Gastão Salsinha afirmou que se renderá apenas no regresso do PR Ramos Horta a Timor-Leste. Salsinha fez directamente esta afirmação ao Procurador-Geral, Longuinhos Monteiro, numa carta enviada ao Sr. Monteiro no Domingo (9/3). “Não sei porque é que Salsinha não se quer entregar e decidi cancelar a sua rendição,” disse o Sr. Monteiro na Segunda-feira (10/3) em Caicoli. O Sr. Monteiro disse que se Salsinha não se entregar então enfrentará as consequências da sua decisão. “Depois de Segunda-feira, o problema não é meu. Este problema pertencerá às forças militares” disse o Sr. Monteiro. (STL)

Carrascalão: Xanana lidera sem discriminação: O Presidente do PSD Mário Viegas Carrascalão disse que o Governo da Aliança da Maioria Parlamentar, sob a liderança do PM Xanana Gusmão, não discriminou contra nenhum outro partido e que está aberto a todos os partidos, incluindo a Fretilin. “O Governo liderado por Xanana tem permitido a participação aberta em todos os processos. Não discriminaram da maneira que Fretilin fez…. É muito diferente com o Dr. Mari Alkatiri,” disse o Sr. Carrascalão na Segunda-feira (10/3) no Parlamento Nacional, Dili. (STL)

Peticionários incrédulos com as afirmações de Xanana: Os 671 peticionários que estão agora juntos em Aitarak Laran, Dili, estão incrédulos com as afirmações do Primeiro-Ministro de os peticionários não poderem re-entrar nas forças militares.

Antes do PM ter afirmado isto aos peticionários emt Aitarak Laran, o Governo tinha dado três opções aos peticionários: primeira, voltar para as forças militares; segunda, manterem-se como civis; e terceira serem re-empregados noutros países.

O Coordenador dos peticionários em Aitarak Laran, Capitão César Valente de Jesus, disse: “Na sua declaração, o PM pode afirmar o que lhe apetecer, mas o processo de resolver os problemas dos peticionários continua dado que que teve por base as opções do Governo para os peticionários,” disse o Capitão de Jesus na Segunda-feira (10/3) em Aitarak Laran, Dili.

De acordo com o Capitão de Jesus, as opções oferecidas pelo Governo serão consideradas por cada peticionário que vão ver qual é a melhor para eles.

Em separado, um peticionário disse que aceita as opções e pede ao Governo para resolver os seus problemas tão cedo quanto possível. “A maioria de nós aceita a declaração do PM com tristeza porque viemos cá para discutir as três opções. Se tivéssemos sabido que não havia nenhuma opção de voltar para as forças militares, muitos de nós nem teriam vindo paraAitarak Laran,” disseram peticionários anónimos. (STL)

Horta: Salsinha tem de se entregar hoje: O PR José Ramos-Horta pediu a Gastão Salsinha para se entregar às forças do Estado hoje (Terça-feira) para enfrentar a justiça porque não há outra opção. O PR Ramos-Horta transmitiu esta mensagem durante a visita do PM Xanana Gusmão a Darwin, Austrália na Segunda-feira (10/3). “O Presidente disse que depois de 10 (ontem) e de 11 (hoje), não haverá mais opções [para Salsinha] e que a operação militar continuará. As F-FDTL, PNTL e ISF vão alcançá-lo … queremos mostrar-lhes que não há outro caminho, e nenhum diálogo com ele,” disse o PM Xanana. (TP)

Suspeitos de 25 de Maio: TMR deve explicar: O Procurador Internacional Felismino Cardoso disse que o Comandante das F-FDTL Taur Matan Ruak precisa de confirmar ao Estado porque é que os quatro membros das F-FDTL que estiveram envolvidos no caso de 25 de Maio não foram ainda detidos. “Não podemos executar os mandatos de captura emitidos pelo Ministério Público. Foi por isso que confiámos à UNPol a prisão deles, mas até agora, isto ainda não aconteceu. O Comandante TMR precisa de dar uma explicação porque é que os seus membros ainda não foram detidos,” disse o Procurador Cardoso. O Procurador Cardoso disse também que o tribunal do Distrito de Dili tinha no ano passado emitido uma ordem de captura à UNPol para prender os quatro membros das F-FDTL. (TP)

Comissário Tor da UNPOL: UNPol dá as boas vindas a Salsinha: O Comissário da Polícia da ONU em Timor-Leste, Rodolfo Tor, disse que a UNPol continua a dar as boas vindas a Salsinha e aos membros do seu grupo que não estejam cercados pela Operação Conjunta das F-FDTL/PNTL . “Vamos também oferecer dois oficiais para trabalharem co Quartel da Operação Conjunta das F-FDTL/PNTL no Farol, Dili.

Alguns estão a fazer segurança aos peticionários em Aitarak Laran e também nos distritos. À cerca de Salsinha, continuanos a dar-lhes as boas vindas,” disse o Comissário Tor. O Comissário Tor disse que a situação da segurança em Timor-Leste continua a ser calma, mesmo apesar de algumas pessoas estarem assustadas com a Operação Conjunta das F-FDTL/PNTL . (DN)

TMR: não rendição enfrentam forças militares: O Comandante da Operação Conjunta das F-FDTL/PNTL, Brigadeiro General Taur Matan Ruak, disse que a Operação Conjunta das F-FDTL/PNTL não quer a morte de Salsinha, mas a sua rendição. O Brigadeiro General TMR disse que a Operação Conjunta está a colaborar com as Forças Internacionais de Estabilização para levarem Salsinha a render-se e ameaçou com força militar se Salsinha e o seu grupo não se entregarem voluntariamente.

“Não queremos que ele morra. Teremos uma Operação Conjunta entre PNTL, F-FDTL e ISF para usar força militar se ele não se entregar,” disse o Brigadeiro General TMR. “Agora esperamos pela cooperação de Salsinha,” disse o Comandante TMR. (DN)

Fontes de Notícias Nacionais:

Televizaun Timor-Leste (TVTL)
Radio Timor-Leste (RTL)
Timor Post (TP)
Suara Timor Lorosae (STL)
Diario Tempo (DT)
Diario Nacional (DN)
Semanário Nacional (SN)
Tempo Semanal (TS)

2 comentários:

Anónimo disse...

Tradução:
UNMIT – MONITORIZAÇÃO DOS MEDIA - Terça-feira, 11 Março 2008
"A UNMIT não assume qualquer responsabilidade pela correcção dos artigos ou pela correcção das traduções. A selecção dos artigos e dos seus conteúdos não indicam apoio ou endosso pela UNMIT seja de forma expressa ou implícita. A UNMIT não será responsável por qualquer consequência resultante da publicação, ou da confiança em tais artigos e traduções."

Relatos dos Media Nacionais

TVTL Cobertura de Notícias

PM: Rendição é a única opção para Salsinha : Em relação à declaração de Salsinha que apenas se entregará ao PR Ramos-Horta, o Primeiro-Ministro reiterou que o ultimato do Governo que Salsinha se deve render ao Governo. O PM Xanana disse que a Operação Conjunta da F-FDTL/PNTL continua por causa da recusa de Salsinha em entregar-se. “Se ele escreveu que não se entregará, a operação continuará. O problema é que ele precisa de actuar conforme foi exigido pelo Governo, e não de esperar pelo Presidente,” disse o PM Xanana na sua chegada de Darwin, Austrália na Segunda-feira (10/3) no Aeroporto Comoro , Dili.

RTL Cobertura de Notícias

Se o ultimato for ignorado, não há nenhuma opção para Salsinha: O Procurador-Geral da República Longuinhos Monteiro disse que nunca mais vai actuar como facilitador para Salsinha e os 31 membros do seu grupo dado que termina esta tarde a data limite. O Sr. Monteiro disse que conforme foi acordado pelo próprio Salsinha, era suposto ele render-se na Segunda-feira (10/03), mas na sua carta afirmava que apenas se entregava quando o PR José Ramos-Horta regressar a Timor-Leste. O Sr. Monteiro disse ainda ter feito todos os esforços para encorajar Salsinha e o seu grupo a entregarem-se de maneira pacífica, mas a responsabilidade final é de Salsinha.

A Operação Conjunta das F-FDTL/PNTL chega à praça-forte de Salsinha em Ermera: O Vice-Comandante da Operação Conjunta das F-FDTL/PNTL, Filomeno Paixão, disse que a Operação Conjunta está prestes a chegar ao local onde estão Salsinha e o seu grupo. “Conhecemos todos os seus movimentos [Salsinha]. A Operação Conjunta está agora em Ermera e ocupa trinta pontos estratégicos,” disse o Tenente Coronel Paixão numa conferência de imprensa realizada no Quartel da Operação Conjunta das F-FDTL/PNTL no Farol, Dili. O Tenente Coronel Paixão disse também que a Operação Conjunta das F-FDTL/PNTL visa pressionar Salsinha e o seu grupo para se entregarem a eles.

PM: Rendição é a única opção para Salsinha: Em relação à declaração de Salsinha que apenas se entregará ao PR Ramos-Horta, o Primeiro-Ministro reiterou que o ultimato do Governo que Salsinha se deve render ao Governo. O PM Xanana disse que a Operação Conjunta da F-FDTL/PNTL continua por causa da recusa de Salsinha em entregar-se. “Se ele escreveu de facto que não se entregará, a operação continuará. O problema é que ele precisa de actuar conforme foi exigido pelo Governo, e não de esperar pelo Presidente,” disse o PM Xanana na sua chegada de Darwin, Austrália na Segunda-feira (10/3) no Aeroporto Comoro , Dili.

SRSG dá as boas vindas à CIII: O Representante Especial do Secretário-Geral (SRSG) para Timor-Leste, Atul Khare, apelou a Salsinha e ao seu grupo para se entregarem pacificamente à Operação Conjunta das F-FDTL/PNTL .

“Acreditamos que a situação no país continua a manter-se calma. Um destes dia Salsinha e o seu grupo, entregar-se-ão. Não há outro caminho,” disse o SRSG Khare na Segunda-feira (10/3) depois do seu encontro semanal com Presidente Interino Fernando ‘Lasama’ de Araújo no Palácio das Cinzas Caicoli, Dili. Em relação à resolução do Parlamento Nacional de estabelecer uma Comissão Internacional Independente de Inquérito pelo 11 de Fevereiro, o SRSG Khare disse que acreditava que isso era um passo positivo.

Cobertura Impressa

Operação Conjunta cerca Salsinha e o seu grupo: A Operação Conjunta das F-FDTL/PNTL está correntemente a ocupar trinta pontos estratégicos em Ermera e a mobilizar 465 soldados que cercam o grupo liderado por Salsinha.

“Conhecemos todos os seus [Salsinha] movimentos. A Operação Conjunta está agora em Ermera e ocupa trinta pontos estratégicos,” disse o Vice-Comandante da Operação Conjunta, Tenente Coronel Filomeno Paixão numa conferência de imprensa realizada no Quartel da Operação Conjunta no Farol, Dili.

A Operação Conjunta faz patrulhas diárias e colabora com as Forças Internacionais de Estabilização (ISF) em tácticas operacionais. A Operação Conjunta continua a apelar a Salsinha e ao seu grupo para evitarem a violência e respeitarem as negociações que teve com o Procurador-Geral. (STL)

Salsinha rende-se ao PR Horta: O líder amotinado, Gastão Salsinha afirmou que se renderá apenas no regresso do PR Ramos Horta a Timor-Leste. Salsinha fez directamente esta afirmação ao Procurador-Geral, Longuinhos Monteiro, numa carta enviada ao Sr. Monteiro no Domingo (9/3). “Não sei porque é que Salsinha não se quer entregar e decidi cancelar a sua rendição,” disse o Sr. Monteiro na Segunda-feira (10/3) em Caicoli. O Sr. Monteiro disse que se Salsinha não se entregar então enfrentará as consequências da sua decisão. “Depois de Segunda-feira, o problema não é meu. Este problema pertencerá às forças militares” disse o Sr. Monteiro. (STL)

Carrascalão: Xanana lidera sem discriminação: O Presidente do PSD Mário Viegas Carrascalão disse que o Governo da Aliança da Maioria Parlamentar, sob a liderança do PM Xanana Gusmão, não discriminou contra nenhum outro partido e que está aberto a todos os partidos, incluindo a Fretilin. “O Governo liderado por Xanana tem permitido a participação aberta em todos os processos. Não discriminaram da maneira que Fretilin fez…. É muito diferente com o Dr. Mari Alkatiri,” disse o Sr. Carrascalão na Segunda-feira (10/3) no Parlamento Nacional, Dili. (STL)

Peticionários incrédulos com as afirmações de Xanana: Os 671 peticionários que estão agora juntos em Aitarak Laran, Dili, estão incrédulos com as afirmações do Primeiro-Ministro de os peticionários não poderem re-entrar nas forças militares.

Antes do PM ter afirmado isto aos peticionários emt Aitarak Laran, o Governo tinha dado três opções aos peticionários: primeira, voltar para as forças militares; segunda, manterem-se como civis; e terceira serem re-empregados noutros países.

O Coordenador dos peticionários em Aitarak Laran, Capitão César Valente de Jesus, disse: “Na sua declaração, o PM pode afirmar o que lhe apetecer, mas o processo de resolver os problemas dos peticionários continua dado que que teve por base as opções do Governo para os peticionários,” disse o Capitão de Jesus na Segunda-feira (10/3) em Aitarak Laran, Dili.

De acordo com o Capitão de Jesus, as opções oferecidas pelo Governo serão consideradas por cada peticionário que vão ver qual é a melhor para eles.

Em separado, um peticionário disse que aceita as opções e pede ao Governo para resolver os seus problemas tão cedo quanto possível. “A maioria de nós aceita a declaração do PM com tristeza porque viemos cá para discutir as três opções. Se tivéssemos sabido que não havia nenhuma opção de voltar para as forças militares, muitos de nós nem teriam vindo paraAitarak Laran,” disseram peticionários anónimos. (STL)

Horta: Salsinha tem de se entregar hoje: O PR José Ramos-Horta pediu a Gastão Salsinha para se entregar às forças do Estado hoje (Terça-feira) para enfrentar a justiça porque não há outra opção. O PR Ramos-Horta transmitiu esta mensagem durante a visita do PM Xanana Gusmão a Darwin, Austrália na Segunda-feira (10/3). “O Presidente disse que depois de 10 (ontem) e de 11 (hoje), não haverá mais opções [para Salsinha] e que a operação militar continuará. As F-FDTL, PNTL e ISF vão alcançá-lo … queremos mostrar-lhes que não há outro caminho, e nenhum diálogo com ele,” disse o PM Xanana. (TP)

Suspeitos de 25 de Maio: TMR deve explicar: O Procurador Internacional Felismino Cardoso disse que o Comandante das F-FDTL Taur Matan Ruak precisa de confirmar ao Estado porque é que os quatro membros das F-FDTL que estiveram envolvidos no caso de 25 de Maio não foram ainda detidos. “Não podemos executar os mandatos de captura emitidos pelo Ministério Público. Foi por isso que confiámos à UNPol a prisão deles, mas até agora, isto ainda não aconteceu. O Comandante TMR precisa de dar uma explicação porque é que os seus membros ainda não foram detidos,” disse o Procurador Cardoso. O Procurador Cardoso disse também que o tribunal do Distrito de Dili tinha no ano passado emitido uma ordem de captura à UNPol para prender os quatro membros das F-FDTL. (TP)

Comissário Tor da UNPOL: UNPol dá as boas vindas a Salsinha: O Comissário da Polícia da ONU em Timor-Leste, Rodolfo Tor, disse que a UNPol continua a dar as boas vindas a Salsinha e aos membros do seu grupo que não estejam cercados pela Operação Conjunta das F-FDTL/PNTL . “Vamos também oferecer dois oficiais para trabalharem co Quartel da Operação Conjunta das F-FDTL/PNTL no Farol, Dili.

Alguns estão a fazer segurança aos peticionários em Aitarak Laran e também nos distritos. À cerca de Salsinha, continuanos a dar-lhes as boas vindas,” disse o Comissário Tor. O Comissário Tor disse que a situação da segurança em Timor-Leste continua a ser calma, mesmo apesar de algumas pessoas estarem assustadas com a Operação Conjunta das F-FDTL/PNTL . (DN)

TMR: não rendição enfrentam forças militares: O Comandante da Operação Conjunta das F-FDTL/PNTL, Brigadeiro General Taur Matan Ruak, disse que a Operação Conjunta das F-FDTL/PNTL não quer a morte de Salsinha, mas a sua rendição. O Brigadeiro General TMR disse que a Operação Conjunta está a colaborar com as Forças Internacionais de Estabilização para levarem Salsinha a render-se e ameaçou com força militar se Salsinha e o seu grupo não se entregarem voluntariamente.

“Não queremos que ele morra. Teremos uma Operação Conjunta entre PNTL, F-FDTL e ISF para usar força militar se ele não se entregar,” disse o Brigadeiro General TMR. “Agora esperamos pela cooperação de Salsinha,” disse o Comandante TMR. (DN)

Fontes de Notícias Nacionais:

Televizaun Timor-Leste (TVTL)
Radio Timor-Leste (RTL)
Timor Post (TP)
Suara Timor Lorosae (STL)
Diario Tempo (DT)
Diario Nacional (DN)
Semanário Nacional (SN)
Tempo Semanal (TS)

Anónimo disse...

Edition: 11 March 2008
Soldadu 465 Serka Metin Salsinha, PM Xanana: Tenpu Hela Deit Ohin
DILI – Komando Operasaun Konjunta mobiliza soldadu armadus hamutuk 465 hodi aserka grupu rebeldes nebee xefia husi Gastao Salsinha.
Soldadu armadu hirak nee, kompostu husi membru F-FDTL hamutuk 300 no PNTL 165.
Komando operasaun konjunta (KOK) deteta ona subar fatin Salsinha ho nia grupu. Oras nee komando konjunta ‘serta’ okupa Pontus estratejia 30 atu Salsinha la bele halai sai.
“Ami akompanha Salsinha besik loos. Ami hatene hotu nia movimentu ba iha nebee. Operasaun konjunta oras nee iha ona Distritu Ermera, nebee okupa pontus estratejia 30,” dehan Vice Komando Operasaun Konjunta, Tanente Koronel, Filomeno Paixão liu husi konferensia imprensa iha kuartel jeral KOK, Farol, Dili, Segunda (10/3).
Komando operasaun mos hatene no akompanha nafatin movimentu elementus Salsinha nian seluk nebee oras nee dadaun fahe malu ona.
KOK Halo patrulha lor-loron iha fatin estratejia, no kolabora hamutuk ho Forsa Internasional FSI ho konaba tatika operasaun iha terenu no, partisipa ativu iha operasaun. Inklui, autoridade sivil no populasaun lokal mos fo kolaborasaun diak ba operasaun nee.
Komando Operasaun Kunjunta apelu ba Salsinha atu evita violensia no tenki rekonhese negosiasaun nebee mak nia halo ona ho Prokurador Geral Republika.
“Kilat nebee mak iha imi (Salsinha no nia grupu) nia liman partensi ba exersitu no polisia nian. Nee hatudu katak, buat sira nee mai husi povu Timor nian, maka nunka uza hodi kontra fali povu,” Filomeno haktuir.
Ba konfijoens relijioza hotu, KOK husu atu apela grupu Salsinha ho buat nebee diak atu bele hetan solusaun ba kazu nee. Husu ba reprezentante Uma Lulik no lisan tenki fo apela ba grupu Salsinha atu entrega aan ba justisa.
KOK sei kontinua servisu hamutuk ba ema hotu nia intrese hodi hetan paz, dezenvolvimentu no moris diak ba povu TL. Maibe, operasaun sira nee sei kontinua iha teritoriu laran tomak atu lori ema hotu-hotu nebee halo krimi ruma ba hasoru justisa tuir mandatu Ministeriu Publiku.
Komando operasaun sei fo tempu ikus liu ba grupu Salsinha atu hanoin hodi konsidera fila fali nia desizaun atu bele fo solusaun los no pasifika ba sira nia kazu.
Komando operasaun iha ultimatum, maibe iha esperansa nafatin katak Salsinha mak fo kontribui ba komanado nebee hein ona durante tinan rua resin.
Laiha obstaklu ba komando operasaun atu kaer Salsinha, maibe sempre akompanha nia movimentu hodi halo presaun para nia halo desizaun lalais. Nomos, lakohi lakon Salsinha husi kontrolu Komando operasaun nian tanba, tauk atu akontese fali hanesan Alfredo Reinado nian.
PM Xanana: Tempu Hela Deit Ohin
Iha parte seluk, Primeiru Ministru (PM), Xanana Gusmao hateten katak tempu ba Tanenti Gastao Salsinha la iha ona no nia rasik maka deside kona ba nia vida.
“Opsaun governu dehan o (Salsinha) maka hili,” hatan PM Xanana ba jurnalista iha Salaun VIP Aeroportu Internasional Nicolao Lobato, Dili, Segunda (10/3), hafoin fila hikas husi Darwin, Australia. PM Xanana hateten, loron ohin, aban la deside operasaun maka sei buka duni nia, hatudu ba nia la iha dalan seluk, la iha dialogu.
Relasiona ho vizita ba Darwin, PM Xanana isplika, nia ba hasoru dereitamente ho PR Horta no esplika kona situasaun Timor.
PR horta rasik hatete, tenpu ba Salsinha mak ohin deit ona (10-11/3), laos hein PR Horta fali mak entregaa aan.
PM Xanana mos isplika ba PR Horta katak operasaun ba Salsinha kontinua nafatin, i forsa konjunta no forsa stabilizasaun internasional besik ona Salsinha.
Salsinha Entrega Aan Diak ba Nia Familia
Prezidenti Republika Interino Fernando Lasama de Araujo husu ba Gastao Salsinha entrega aan, hodi lori diak ba ninia familia ho nasaun iha futuru.
Tuir Lasama katak mensajem hatoo hotu ona, nebe nakonu ho domin. Nebe husu ba Salsinha ho nia grupu atu entrega aan lalais. La presiza hein too Prezidenti Republika Jose Ramos Horta fila maka atu entrega aan.
“Diak ba Salsinha, diak ba povu ida nee no familia tomak TL. Maka dalan ida deit Salsinha tenki entrega aan,”dehan Lasama ba jornalista iha salaun Delata Nova, Dili.
Lasama hatutan, tempu la iha ona no tempu la too tan estadu de sitio atu remata. Lasama husu katak ohin ka aban Salsinha ho nia grupo tenki entrega aan, tanba estadu nia pasesia maka nee deit ona.
“Hau apelu nee dalan diak ba ita hotu atu nunee nasaun nee hetan fila fali paz no hanoin deit ba dezenvolvimentu povu ho pais nee,”Lasama komenta.
ONU Husu Salsinha Entrega Aan ho Paz
Reprezentante Spesial Sekartario Geral ONU iha TL ho misaun UNMIT Atul Khare husu ba Salsinha ho nia grupo atu entraga aan ba komnado konjunta no estadu TL ho paz, kalma no ba justisa.
“Ami fiar katak situasaun rai laran sei lao hakmatek. Loron ida Saslinha ho nia grupo mos sei entrega aan. La iha tan dalan seluk,”dehan Xefi UNMIT Atul Khare, Segunda (10/3), hafoin enkotru semenal ho Prezidenti Interino Fernando Lasama de Araujo iha Palacio da Cinzas.
Husu konaba Parlamentu Nasional halo rezulusaun hodi hari Komisaun Inkeritu Internasional (KII) konaba kazu atentadu 11 Febreiru, Atul responde katak, konaba rezulusaun nee positivu tebes no dalan nakloke ba komisaun KII nebee deit. Konaba asuntu nee fila fali ba kompetensia governu nian atu disidi. dd/ agi/bre

=======================================

“LIA TATOLI BA POVO TIMOR LORO SAE TOMAK MAKA HADOMI PAZ, JUSTISA NO AMOR BA MALU”.

KABAR HUSI SUARA TIMOR LORO SAE MAKA AMI DETEKTA KONA BA SITUASAUN ITA NIA MAUN NO ALIN, KAMARADA NO KOMPANHEIRO GASTAO SALSINHA OH CS. ITA HOTU TENKE REFLEKTE DIDIAK BA CENARIO POLITIKU IDA NE’E. I ITA HOTI TENKE TOMA ITA NIA POSISAUN HODI LIA LOS NO TUIR JUSTISA NO RAZAUN. NUNE ITA LABELE SOE SALAH MESAK BA SALSINHA NO CS NIA LETEN, TANBA BUAT A’AT HIRAK NEBE KE MOSU NE’E HODI HAHALOK NAIN ULUN “MUTURABU” SIRA NIA, MAIBE LA’OS SAUDOSO MATEBIAN ALFREDO NO SALSINHA CS MAKA HALO. NE’E DUNI NAIN ULUN SIRA TENKE ASUME RESPONSABILIDADE BO’OT IHA ITA POVO TIMOR LORO SAE TOMAK NIA OIN.

Povo Timor Loro Sae hatene katak Alfredo no Salsinha hensan dilema bo’ot ida ba nain ulun sira tanba sira duni maka halo mosu fenomena ida ne’e. Maibe la’os nain ulun bosok ten sira hateten beibeik husi sira nia aparatus propaganda politika bosok no lohi nia katak buat hirak ne’e mosuh tanba Salsinha no Alfredo nia hakarak rasik. Argumentos hirak ne’e la masuk akal sama sekali. Tanba saida maka ita de’an hanesan ne’e? Tanba se’e matenek sira hatene katak bahinra fenomena ida mosu, la’os por akaso, maibe tenke iha buat ruma maka dorong nia hodi nia sai mai liur kah nakfera. Hanesan ne’e kona ba kaso Alfredo no Salsinha nia kausa prinsipal maka nain ulun sira nia bosok no lohi ba ita Povo kik no kiak nia oan sira atu sofre no terus ba beibeik, enkuanto nain ulun sira goza nafatin hodi kontente, han no hemu, hamanasan, la’o passear o familia sira ba mundo tomak hodi gaba a’an i foti sira nia a’an rasik katak sira mesak matenek iha Timor Loro Sae nia laran ne duni, Povo kik no kiak Timor Loro Sae nia laran so tenke hakruk ba sira hodi rona sira nia ordens i lalika koalia hasoru ba sira. Tanba sira mesak foti a’an hanesan lulik no maromak kabun tek sira so fo’o ordens ba atan sira hodi rona no la’o tuir deit i labele koalia hasoru sira biar sira halo salah buat barak. Estilo kah modu nain ulun sira hodi ukun rai Timor Loro Sae haturu mai ba ita hanesan lolos estilo patriarkal, feudal no monarkiku lols. Nune ema seluk no rai seluk hatene katak iha Timor Loro Sae ne’e nia matenek mesak deit maka nain ulun bosok ten no lohi ten sira ne’e.

Maibe bahinra nain ulun sira hodi hamosu fali sistema ukun Rai TL ne’e hanesan fali tempu antigo nia maka ita Povo kik no kiak Maubere labele fo’o tan ulun ba sira hodi sama nafatin ita to’o rabat rai konforme sira nia hakarak.

Nain ulun bosok ten no lohi ten sira hodi lia midar no bosok iha sira nia propaganda politika koalia kona ba dame no amor malu, maibe sira nia hahalok la tuir los duni buat hirak nebe ke sira heteten sai mai husi sira nia ibu laran. Sira koalia kona ba dame, maibe sira buka atu funu o ita Povo kik no kiak nia oan sira. Tanba ita kik no kiak sira la’os husi sira nia klasse riku nain no butar ten sira, maibe ita memang Povo kik no kiak nia oan rasik duni. Tanba ita mesak husi Povo kik no kiak maka ita lakoi tan ema riku nain no butar ten sira mai hodi nauk no goza ita nia riku soi, binarai, gas, kafe no produktus seluseluk maka ita hotu hatene katak kuda moris mai husi ita nia rai doben TL nia laran. I ita nia riku soi sira n’e, la’os mai husi rai seluk nem taun pouko riku nain no butar ten sira nia aman kolonialistas sira maka lori mai iha ita nia rai laran. Povo Timor Loro Sae nia riku soi ne’e Nain Maromak kuda duni iha ita Povo kik no kiak Maubere nia rai laran ba ita nia oan no beoan sira hodi ikus mai sira bele hodi moris no goza ba ita nia Rai doben TL nia desenvolvimentu no progresso. Maibe oin loron ita nia riku soi ne’e nain ulun bosok ten no lohi ten sira fa’e tiha ba malu hodi fo’o moris ba sira nia famili rasik do ke ba ita Povo kik no kiak sira. Nain ulun bosok ten no lohi ten sira hodi koalia kona ba amor. Amor ba se’e los? Amor ba ita Povo kik no kiak? Kah ba nia maluk sira husi nia klase ba? Tan sah maka ministros sira maka rai fali osan jutaan US Dollars iha sira nia uma kah serbisu fatin? Ne sinal ida mai ba ita kik no kiak sira katak bahinra ukun nain sira nia praktikas henasan ne’e hatudu mai ba ita katak sira hakarak nauk no susu ita bokor no rai bokor nafatin hodi tuir mai hane’an ita kik ni kiak hodi halo ita sai nafatin atan ba bebeik.

Iha e’ene ita kik no kiak hatene katak laiha dame no amor husi riku nain no butar ten sira ba ita rasik. Maibe sira nia hakarak maka hodi formulas oin oin hanesan aitan kah raihenek hodi soi mai ba ita kik no kiak nia matan hodi halo ita nia matan sai delek, nune ulun riku nain no butar ten sira hodi aproveita atu hanean ita nafatin to’o ita mate.

Iha ene’eita la iha alternativa seluk se lai ita Povo kik no kiak Maubere tenke barani hodi hametein ita nia unidade i ambrik hodi kaer ita nia kroat hasoru ema riku nian no butar ten sira iha ita nia rai doben TL nia laran hodi funu hasoru ita nia funu maluk maka riku nain no butar ten sira ne’e, i nune ita duni sai sira husi ita nia rai laran afoin ita kik ni kiak bele sai hanesan mano aman kokorek duni iha ita nia rai i nune ita duni maka kaer duni ita nia kuda tali rasik e so nune ita maka tenke determina duni ita nia destinu e hodi ikus ita kik no kiak Maubere maka tenke ukun ita a’an rasik duni iha ita nia rai doben TL nia laran i nune la iha tan ema seluk hodi hanean ita atu sai tan atan ba beibeik.

Ita Povo kik no kiak nia lia tatoli ba nain ulun bosok ten no lohi ten sira iha ita nia rai doben TL nia laran. Ami Povo kik no kiak no moris no destino iha ami nia liman laran rasik, la’os mai husi imi. Imi so aproveita tempu irak ne’e hodi nauk, lohi, bosok no supa ami to’o husik hela ami kik no kiak ruin no kulit deit, maibe imi atu halo buat ida diak ba ami laiha liu. Buat hirak nebe ke imi koalia midamidar ba ami ne’e mesak lian bosok no lohi nia, maibe be la’os lian husi nai ulun lolos ba ami Povo kik no kiak sira nia.

Hodi lia tatoli ida ne’e ami hakarak hato’o ba maun no alin, kamaradas no manmaluk Tenete Salsinha Gastao hodi tuba rai metin, kumpre imi nia kompromisso ba ami Povo kik no kiak katak imi hodi barani defende duni LIA LOS, JUSTISA NO RAJAUN maka imi oin loron la fo’o imi nia a’an ba nain ulun bosok ten no lohi ten sira. Biarba sira mobilisa forsas oin oin ba buka imi, maibe Matebian no Maromak taka sira nia matan sai delek lahare imi bahinra imi la’o besik sira. Halo sira nia tilun sai diuk nune sira la rona imi nia ruburanga besik sira. Halo sira nia laran sai beik nune sira la hatene halo los saida ba imi bahinra sira habesik imi. Halo sira nia ain no liman sai to’os hotu nune sira kaer kilat mos lahatene atu tiru los se’e, bahinra sira hetan imi iha klot kah iha rai luhan. Halo sira halai tuir imi nia aian no liman kole hotu tanba sira defende ema riku nian no butar ten sira i sira la’os barani hodi ambrik iha imi nia Soria hodi defende mos LIA LOS, JUSTISA NO RAJAUN ba imi nia Povo kik no kiak iha rai doben TL nia laran. Bahinra sira sa’e tuir imi ba iha FOHO LULIK TATA MAILAU KAH MAMELAU kaloan no habuhabut taka sira nia matan nune sira sai beik no lahatene hodi hetan fatin ba imi konforme sira nia hakarak no kumpre patraun sira nia ordens hodi atu hane’an ita Povo kik no kiak sira nafatin iha ita nia rai laran. Hamulak bo’ot hodi Maromak no Matebian nia naran hodi falun imi Asuwain Salsinha sira, nune imi sei manan forsas kolonialistas sira nia atan maka oin loron la’o tuir imi ne’e. Bahinra imi kumpri didiak imi nia missaun imi ida la kanik no la mate tan, tanba imi la nega imi nia maun no alin sira nebe ke mati ba hodi defende LIA LOS, JUSTISA NO RAJAUN. Maibe se’e imi fo’o a’an ba forsas kolonialistas sira atan sira, imi sei hetan kastigu todan husi Nain Maromak no Matebian sira i imi nia vida lanaruk ida, nune imi sei sai mati hotu ba nain ulun bosok ten, lohi ten no nauk ten sira ninia hahalok.

FORSAS KOLONIALISTAS NIA ATAN SIRA MAKA HORAS NE’E HUSI KOMANDANTE PIRILEKU NARAN FILOMENO PAIXAO KAH KAIXAO NIA SEI BASA RENTOS TANBA NIA HORI ULUK HODI KILAT HATUS LIMA BA RENDE BA FORSAS OKUPASIONISTAS SIRA HODI ENTREGA NO FAN BA HODI DEFENDE NIA AAN IHA OKUPASAUN INDONESIA NIA TEMPU. I AGORA NIA SAI HANESAN ASUWAIN FALI BA HODI KASA ITA POVO KIK NO KIAK SIRA NUNE PARA NIA AMAN KOLONIALISTAS SIRA BELE GABA TAN NIA HODI FOTI TAN GALAUN BA NIA. BA NIA ASUWAIN SAUDOSOS MATEBIAN SIRA SEI KAPA NIA MORIMORIS NUNE MOS BA GENERAL BEIK TEN NO BUIFETO MATAN DELEK MAKA NARAN JOSE VANSCONCELHOS KAH TAUR MATAN RUAK, HORI ULUK IHA XANANA NIA KOMPLOTAN LORI KILAT HIRA BA HAMUTUK O BAPAK SIRA I AGORA MAI HANESAN MANU AMAN ATU FUNU FALI HASORU MAUBER NIA OAN KIK NO KIAK SIRA. SIRA NE NIA DESTINU LA KLEUR ONA IMI HEIN DEIT, ITA HARE OH MATAN HODI AKOMPANHA AKONTESIMENTOS HIRAK NE’E, NAIN MAROMAK NO SAUDOSOS MATE BIAN SIRA SEI HALO JUSTISA BA SIR HOTU. LIA HIRAK NE’E SAI HUSI MAUBERE DESKALSU NIA IBU LARAN, TANBA MAUBERE DESKALSU SIMU FORSA MORAL HUSI NAIN MAROMAK NO MATEBIAN SIRA PARA HODI TUBA RAI METIN, KOKOREK NAFATIN O ATEN BARANI KOALIA HASORU RIKU NAIN NO BUTEN TEN SIRA MAK HORAS NE’E DADAUK UKUN ITA NIA RAI DOBEN TIMOR LORO SAE.

MAUBERE DESKALSU IHA FUNU LARAN LA HAKFODAK BA FUNU MALUK SIRA HODI SOLDADUS O TREINAMENTO OIN OIN, LA’OS OITUAN HANESAN AGORA DADAUK ASU KOLONIALISTAS NIA ATAN NAIN RUA FILOMENO NO MATAN RUAK LORI TUIR ALIN SALSINHA NO MALUK SIRA SELUK NE’E, MAIBE ULUK NE’E SOLDADUS OKUPASIONISTAS MAI HATU KAER NO HO’O AMI OAN KIK NO KIAK MAUBERE DESKALSU NE’E HODI HATUS RIHUN BA RIHUN, SIRA LA BELE KAER DUNI POVO KIK NO KIAK NIA OAN MURAK MAUBER DESKALSU, TANBA MAROMAK NO MATEBIAN HAKARK HUSIK LISAN DIAK IDA NE’E BA OAN MAUBERE DESKALSU BELE AMBRIK NAFATIN IHA NIA INAN NO AMAN, MAUN NO ALIN, MANE MALUK NO RAN MALUK, KAMARADAS NO KOMPANHEIROS SIRA KIK NO KIAK NIA OIN HODI DEFENDE O LIA LOS, JUSTISA NO RAJAUN, SO HODI NUNE MAKA ITA KIK NO KIAK IHA RAI TIMOR LORO SAE TOMAK NIA LARAN BELE HETAN PAZ NO AMOR MORIS HAKMATEK HODI JUSTISA SOCIAL BA ITA HOTU KIK BA BO’OT LAIHA DIFERENSA BA MALU KONFORME NAIN MAROMAK NIA HAKARKAK DO KE TUIR EMA RIKU NAIN BUTAR TEN NO LOHI TEN SIRA HAHALOK A’AT SIRA NE’E, MAKA OIN LORON HALO ITA TERUS BA BEIBEIK.


Husi imi nia maun Maubre Deskalsu iha RAMKABIA nia tutun hodi se’e matan no se tilun ba imi nia movimentu to’o ita hetan ita nia libertasaun total no kompleta, so nune ita kik no kiak maka tenke ukun duni ita a’an rasik iha ita nia rai doben TL nia laran.


Iha Foho no Ailaran Timor Loro Sae, loron 12 Marso 2008.-

Traduções

Todas as traduções de inglês para português (e também de francês para português) são feitas pela Margarida, que conhecemos recentemente, mas que desde sempre nos ajuda.

Obrigado pela solidariedade, Margarida!

Mensagem inicial - 16 de Maio de 2006

"Apesar de frágil, Timor-Leste é uma jovem democracia em que acreditamos. É o país que escolhemos para viver e trabalhar. Desde dia 28 de Abril muito se tem dito sobre a situação em Timor-Leste. Boatos, rumores, alertas, declarações de países estrangeiros, inocentes ou não, têm servido para transmitir um clima de conflito e insegurança que não corresponde ao que vivemos. Vamos tentar transmitir o que se passa aqui. Não o que ouvimos dizer... "
 

Malai Azul. Lives in East Timor/Dili, speaks Portuguese and English.
This is my blogchalk: Timor, Timor-Leste, East Timor, Dili, Portuguese, English, Malai Azul, politica, situação, Xanana, Ramos-Horta, Alkatiri, Conflito, Crise, ISF, GNR, UNPOL, UNMIT, ONU, UN.